"De barmhartige Samaritaan": een brief van het Vaticaan waarin de katholieke doctrine over het levenseinde uitvoerig wordt beschreven

Auteur / Bron : Gepubliceerd op : Thema : Einde van het leven / Euthanasie en geassisteerde zelfmoord Nieuws Temps de lecture : 2 min.

 Afdrukken

De nieuwe brief van de Vaticaanse Congregatie voor de Geloofsleer, getiteld "De barmhartige Samaritaan", is nu, volgens het Italiaanse dagblad Avvenire, "de meest volledige en gedetailleerde referentie van de Kerk naar het levenseinde". De brief is gepubliceerd op dinsdag 22 september en is gericht aan de gelovigen, de priesters, de verzorgenden en de gezinnen. Zij herhaalt de veroordeling van alle vormen van euthanasie en geassisteerde zelfdoding, alsook van de therapeutische hardnekkigheid. De katholieke kerk wil dus haar stem laten horen in het huidige debat over het levenseinde, een debat dat in steeds meer en meer landen ter wereld plaatsvindt.

" Zoals we een andere mens niet tot onze slaaf mogen maken, zelfs als hij of zij dat vraagt, mogen we er niet voor kiezen om iemand van het leven beroven, zelfs als hij dat eist", staat er in de brief. Het Hoogste Leergezag van de Kerk herinnert eraan dat "de onschendbare waarde van het leven, een fundamentele waarheid is van de natuurlijke morele wet en een essentieel fundament van de rechtsorde. Het voegt eraan toe dat eerder dan de autonomie te erkennen van de persoon die om euthanasie vraagt, de euthanasie de waarde van zijn leven en vrijheid negeert, "sterk geconditioneerd door ziekte en pijn".

Vervolgens gaat het document in op het dubbelzinnige gebruik van de begrippen "waardige dood" en "kwaliteit van leven" vanuit een utilitair perspectief: de "waardigheid" van het leven zou afhangen van psychologische of fysieke kenmerken. Het wijst ook op het misverstand rond het woord "medeleven", dat "niet betekent het uitlokken van de dood maar zorgen voor een goede opvang van de patiënt en hem steunen " door hem te omringen met genegenheid en het verlichten van zijn lijden.

Weigering van therapeutische hardnekkigheid

In de brief wordt uitgelegd dat "het beschermen van de waardigheid van het levenseinde betekent dat zowel het anticiperen op de dood als het uitstellen ervan door wat men noemt 'therapeutische hardnekkigheid' wordt uitgesloten".Therapeutische persistentie is een risico van de moderne geneeskunde, die vandaag de dag in staat is om "de dood kunstmatig te vertragen, vaak zonder dat de patiënt er echt baat bij heeft". Hoewel het legitiem is om af te zien van behandelingen die slechts een precaire en pijnlijke verlenging van het leven opleveren, kan "de opschorting van nutteloze behandelingen niet betekenen dat de therapeutische zorg wordt stopgezet".

Het belang van palliatieve zorg en de familie

Palliatieve zorg, zo vervolgt de brief, is "een onmisbaar hulpmiddel" om de patiënt te begeleiden en de uitvoering ervan beperkt sterk de vraag naar euthanasie. Om ervoor te zorgen dat de patiënt zichzelf niet als een last voor zijn geliefden ziet, is het belangrijk dat hij "de nabijheid en waardering" van hen voelt. In het document worden de Staten ook verzocht "de primaire en fundamentele sociale functie van de familie en zijn onvervangbare rol, ook op dit gebied, te erkennen door haar de nodige middelen en structuren te verschaffen om haar te steunen".

Prenatale en neonatale zorg

De kwestie van de prenatale zorg voor baby's in de baarmoeder en de neonatale zorg voor ernstig zieke baby's is niet over het hoofd gezien. In dit verband is het duidelijk dat in het geval van "prenatale pathologieën (...) die zeker zullen leiden tot de dood binnen een korte periode, en bij gebrek aan therapieën die de gezondheidstoestand van deze kinderen kunnen verbeteren, ze op geen enkele manier in de steek mogen worden gelaten in termen van zorg, maar moeten worden begeleid als elke andere patiënt tot de natuurlijke dood optreedt"zonder de voeding of hydratatie op te schorten.

Het document behandelt ook de kwestie van de zorg voor personen in een vegetatieve toestand of een minimale toestand van bewustzijn, de kunstmatige voeding en hydratatie, de vrijheid van geweten van zorgverleners en de plicht van katholieke zorginstellingen om niet mee te werken aan euthanasie of geassisteerde zelfdoding.

Als er één kerngedachte van deze brief is, dan is het deze: zelfs wanneer "genezing onmogelijk of weinig waarschijnlijk is, is medische, verpleegkundige, psychologische en spirituele zorgbegeleiding een onontkoombare plicht, want het tegenovergestelde zou een onmenselijk in de steek laten van de patiënt zijn".


Vergelijkbare artikelen

Canada: van "levenseinde euthanasie" tot "dood op aanvraag" ?

Canada: van "levenseinde euthanasie" tot "dood op aanvraag" ?

- Euthanasie en geassisteerde zelfmoord

Vier jaar na het depenaliseren van euthanasie staat het federale parlement van Canada op het punt om de wet uit te breiden zodat elke zieke persoon die wil sterven "gedood" kan worden door of met de hulp van een arts of een  verpleegkundige.

Wetsvoorstel C-7, dat op 5 oktober door de minister van Justitie in het parlement is ingediend, is op 7 februari 2020 al in een eerste lezing behandeld.

In zijn laatste versie voorziet het wetsvoorstel in de eerste plaats in de verwijdering van de ...

Lees meer

Euthanasie van Tine Nys: Belgische wet wordt aangevochten voor het Grondwettelijk Hof

Euthanasie van Tine Nys: Belgische wet wordt aangevochten voor het Grondwettelijk Hof

- Euthanasie en geassisteerde zelfmoord

Op 12 oktober besliste de correctionele rechtbank van Dendermonde om aan het Grondwettelijk Hof twee prejudiciële vragen te stellen over de interpretatie van de Belgische euthanasiewet.

Dit beslissing kadert in de zaak Tine Nys, een jonge vrouw die in 2020, op 38-jarige leeftijd, door euthanasie overleed. Ter herinnering: de drie artsen die aan de euthanasie hadden meegewerkt, waren vervolgd wegens vergiftiging, omdat zij niet zouden hebben voldaan aan de voorwaarden waarin de Belgische wet ...

Lees meer

Iemand helpen zelfmoord te plegen wordt niet beschermd door vrijheid van meningsuiting, zegt het EHRM

Iemand helpen zelfmoord te plegen wordt niet beschermd door vrijheid van meningsuiting, zegt het EHRM

- Euthanasie en geassisteerde zelfmoord

In een arrest van 12 april sprak het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) zich uit over de kwestie van de hulp bij zelfmoord, uit het oogpunt van de grondrechten.

Het Hof verklaarde dat het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens niet voorziet in "een recht op hulp bij zelfdoding, ook niet in de vorm van voorlichting of bijstand die verder gaat dan het verstrekken van algemene informatie over zelfdoding" (punt 52 van de beschikking).

In Lings tegen...

Lees meer